Κυριακή 8 Απριλίου 2012


[Η ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΑΠΟΠΛΑΝΑ ΚΑΙ ΔΙΑΦΘΕΙΡΕΙ]
[...] Σοβαροί ερευνητές του προβλήματος της διαφήμισης παρατηρούν ότι: εκείνη η διαφήμιση αξίζει, που διαφημίζει μόνο το καλό εμπόρευμα, το καλό προϊόν, εκείνη που δε διαφημίζει περισσότερο απ’ ό,τι προσφέρει.
Εκείνη η διαφήμιση, τονίζουν, εκπληρώνει το σκοπό της σε διάρκεια, η οποία ανταποκρίνεται στην αλήθεια, όσο κι αν φαίνεται, πως αυτό το είδος της διαφήμισης υπερφαλαγγίζεται από τη χοντροκομμένη και γεμάτη από ψέμα κι απάτη ρεκλάμα. Πέρα όμως απ’ αυτές τις παρατηρήσεις, υπάρχουν και οι κακές μέθοδοι και οι κακοί σκοποί της διαφήμισης, οι οποίοι πάλι βάνουν σε συλλογή τους αντικειμενικούς ερευνητές αυτού του φαινομένου. Παρατηρούν λ.χ. πως επιτίθεται, πως ορμά η διαφήμιση προς το κοινό, συνειδητά και ραφιναρισμένα, για να προκαλέσει με την υπερβολή τεχνητές ανάγκες, δηλαδή να παραπλανήσει το κοινό να αγοράσει εμπορεύματα τα οποία δεν έχουν καθόλου ανάγκη και τα οποία ακόμη μπορούν να αποβούν και προς βλάβη του. Με την υπερβολή σπρώχνει τον άνθρωπο προς τη χωρίς μέτρο χρήση των απολαυστικών αγαθών, μια ώθηση που κλείνει αρκετούς κοινωνικούς κινδύνους. Κι όχι μόνο αυτό, παρά με την υπερβολή και την υποβολή της η ρεκλάμα προσπαθεί να ξυπνήσει τη βουλιμία προς τα υλικά αγαθά, πέρα από την πρέπουσα και δικαιολογημένη κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων έτσι, που να αδυνατίζει την αγοραστική δύναμη για άλλα αναγκαία και λογικά πράγματα. Έτσι η διαφήμιση, όπου λείπει η κοινωνική ευθύνη από τους παράγοντές της, εκεί σκορπά μέσα στην κοινωνία ένα μεγάλο κακό.
  Η διαφήμιση αποπλανά και διαφθείρει, γιατί ο σημερινός άνθρωπος της μαζικής κοινωνίας είναι πολύ ευεπίφορος στη μαζική υποβολή. Υπόκειται πολύ στις άλογες επιδράσεις και στο συναίσθημα με όλες τις μορφές του. Αφήνει εύκολα τον εαυτό του να διαφθείρεται και να παραπλανιέται. Τόσο είναι ευεπίφορος στηνεπίδραση της διαφήμισης, ώστε ένας ειδικός της διαφήμισης συγγραφέας, (o Vance Parkard), μελετητής των προβλημάτων της διαφήμισης και της κακής επίδρασής της επάνω στους ανθρώπους, έδωκε στο βιβλίο του, που πραγματεύεται θέματα διαφημίσεων τον τίτλο: Οι κρυφοί διαφθορείς.
  Οι παράγοντες της διαφήμισης στρατολογούν ψυχολόγους, ψυχαναλυτές, κοινωνιολόγους και κάνουν ειδικά τεστ, για να βρουν μια χτυπητή λέξη, ένα χτυπητό χρώμα ή χτυπητές εικόνες ή λέξεις τέτοιες, που να επιδρούν πρώτα στο υποσυνείδητο και έπειτα να φτάνει η επίδρασή τους ως το συνειδητό, έτσι ώστε να γίνεται αυτό υποχείριο της διαφήμισης, χωρίς την αντίδραση της κρίσης και της νόησης. Μελετιούνται τόσο κι έτσι τα μέσα της διαφήμισης, ώστε να παρασέρνουν τον άνθρωπο, να τον αιχμαλωτίζουν, να τον φτάνουν ως το σημείο του υ π ν ω τ ι σ μ ο ύ. Κι αυτό είναι ένας εξαιρετικά σπουδαίος κίνδυνος, που στην Αμερική, όπου η διαφήμιση έχει φτάσει ως τη λατρεία, συνέλαβαν και κατανόησαν αυτόν τον κίνδυνο φρόνιμοι άνθρωποι, που ασχολούνται με τη ρεκλάμα και αποτρέπουν απ’ αυτό τον τρόπο του κυκλώματος τον αγοραστή, τον καταναλωτή, τον άνθρωπο.
  Η διαφήμιση, γέννημα του βιομηχανικού πνεύματος, καταντά με τα μέσα που διαθέτει και τον ασυνείδητο τρόπο που καλλιεργείται, να φτάνει ως την αρπαγή της ελευθερίας των ατόμων. Την αρπάζει η διαφήμιση με τη σύγχυση που προκαλεί στα άτομα, σύγχυση που φτάνει ως τον υπνωτισμό, με αποτέλεσμα να κάνει το άτομο ανίκανο να σκεφθεί, να κρίνει. Όποιος χάνει την ικανότητα να μπορεί να σκέπτεται και να κρίνει, σύρεται από τους άλλους άβουλα και στην περίπτωσή μας από τη ρεκλάμα. Ο τρόπος αυτός της ασυνείδητης διαφήμισης δεν μπορεί, βέβαια, με κανέναν τρόπο να ενισχύσει τη δημιουργία μιας υγιούς οικονομίας, αλλά και πέρα από το οικονομικό πεδίο, αυτό το είδος της διαφήμισης έχει μια δυσμενέστατη κ ο ι ν ω ν ι κ ή ε π ί δ ρ α σ η, γιατί με τον τρόπο της μουδιάζει το νου των ανθρώπων, τους κάνει ανίκανους σιγά σιγά να σκέπτονται κατά αυτόνομο και λογικό τρόπο, να κρίνουν ανεπηρέαστα, αντικειμενικά.
  Ο κίνδυνος και το κακό βρίσκεται στο σημείο, που αυτές οι μέθοδοι δυστυχώς μετατοπίστηκαν από το εμπορικό πεδίο και στο πολιτικό, στους εκλογικούς αγώνες, αλλά σιγά σιγά απλώνονται και σε άλλα πεδία, με εξαιρετικά μεγάλο κίνδυνο για την κοινωνία και την πολιτεία, με εξαιρετικά ολέθριες κοινωνικές επιπτώσεις και απροσμέτρητες κοινωνικές καταστροφές, κυρίως με τη διείσδυση της ρεκλάμας στις πολιτικές αναμετρήσεις, με το φιλμ, το λόγο, τον τύπο, και πιο πέρα ακόμη, με τις εικαστικές τέχνες. Ο κίνδυνος βρίσκεται σε τούτο το σημείο: στην πίστη μας ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.
  Αυτή η αιχμαλωσία την οποία υφίσταται ο άνθρωπος από την υποβολή και από τα άλλα μέσα της διαφήμισης, τον φτάνει στο σημείο να ακολουθεί με κλειστά τα μάτια. Τον φτάνει στο σημείο να ακολουθεί γραμμή χωρίς σκέψη και χωρίς έρευνα και εξέταση. Τον οδηγεί στο ανελεύθερο. Ετοιμάζει το έδαφος για όμοιες μεθόδους στο πολιτικό πεδίο. Οι δικτάτορες, που κάνουν χρήση των ίδιων μαζικών μέσων που κάνει η διαφήμιση πετυχαίνουν, δυστυχώς, πάντα του σκοπού τους...
[...] Η μαζική διαφήμιση, που αποβλέπει στο κέρδος της στιγμής, χωρίς κοινωνική συνείδηση κι ευθύνη, βάζει μέσα στον άνθρωπο το συναίσθημα ότι η ευτυχία και το νόημα της ύπαρξής μας συνίσταται στην απόκτηση υλικών αγαθών, αυτών που ανυψώνουν το βιοτικό επίπεδο της ζωής και προσπορίζουν ανέσεις και απολαύσεις, αυτών που συντείνουν σε μια απλώς εξωτερική ανύψωση. Επομένως δεν είναι παράξενο πώς απλώνεται στον κόσμο η υλιστική ιδέα και αντίληψη σαν το πρωταρχικό και μόνο, με τεράστιες κοινωνικές επιπτώσεις. Έπειτα πάλι με τον τρόπο και τα μέσα και κυρίως με το πνεύμα που γίνεται η διαφήμιση, υποδαυλίζει ακατάπαυστα την τάση του ανθρώπου για πλεονεξία, ένα ελάττωμα απ’ τα πιο αντικοινωνικά...
Ι. Ν. Ξυροτύρη, Επίκαιρα κοινωνικά προβλήματα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου