Παρασκευή 21 Δεκεμβρίου 2012

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ: Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΧΡΟΝΟΥ


Η Αξία του ελεύθερου χρόνου
ΚΕΙΜΕΝΟ
Είναι κοινώς αποδεκτή η φράση («Με τον ιδρώτα του προσώπου σου να βγάζεις το ψωμί σου»). Στον αρχαίο ελληνικό και ρωμαϊκό κόσμο η εργασία είναι για δούλους. Η «σχόλη» (η απραξία, η αργία) είναι κατά τον Αριστοτέλη το πρωτεύον στοιχείο στη ζωή του ανθρώπου που διακόπτεται από την «α-σχολία»,δηλαδή την εργασία.
 Από αυτή τη θεώρηση του αγώνα για τον επιούσιο ως αναγκαίου κακού φτάσαμε σήμερα στο άλλο άκρο' η εργασία αποτελεί σκοπό της ζωής, η εργατικότητα ύψιστη αρετή, ενώ η σχόλη, δηλαδή ο ελεύθερος χρόνος, έχει υποβιβαστεί σε διάλειμμα, κατά τη διάρκεια του οποίου ο άνθρωπος ανακτά δυνάμεις, για να εργαστεί εντονότερα. Η εργασία, όμως, όσο σπουδαία και αναγκαία κι αν είναι για τον άνθρωπο, δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Του προσφέρει, βέβαια, τις δυνατότητες και τα μέσα για να ευημερήσει και να ευτυχήσει, αλλά αυτές οι δυνατότητες αξιοποιούνται κατά τη διάρκεια του ελεύθερου χρόνου.
 Είναι αυταπόδεικτο γεγονός ότι ο τρόπος με τον οποίο ζούμε σήμερα, μας καλεί να βρούμε λύσεις σε ένα σωρό προβλήματα που προκύπτουν σε σχέση με την επιβίωση μας και τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Μέσα σ' όλα αυτά τα προβλήματα ο άνθρωπος δείχνει ανίκανος να επωφεληθεί από το διευρυμένο και θεσμικά κατοχυρωμένο ελεύθερο χρόνο. Ωστόσο, το αίτημα της δημιουργικής αξιοποίησης του μη εργάσιμου χρόνου προβάλλει ολοένα και πιο επιτακτικό.    Αναμφισβήτητα, λοιπόν, η ύπαρξη ελεύθερου χρόνου και κατ΄ έπέκταση η ψυχαγωγία είναι πλέον βασικές ανάγκες του ανθρώπου που σχετίζονται με την ύπαρξή του· ανάγκες οι οποίες δεν είναι μόνο σωματικές, αλλά και πνευματικές.
Πραγματικά ελεύθερος είναι ο χρόνος τον οποίο ο άνθρωπος αξιοποιεί και διαθέτει όπως αυτός κρίνει σωστό, όπως αυτός θέλει κι όχι όπως του υπαγορεύουν ή τον αναγκάζουν να τον διαθέτει διάφοροι εξωγενείς παράγοντες, ανεξάρτητοι από τη θέληση του. Είναι το διάστημα κατά το οποίο ολοκληρώνεται ο άνθρωπος, ο επίγειος παράδεισος της απελευθέρωσης από την πίεση της εργασίας, η χαρά της ζωής. Αναντίλεκτα, ο τρόπος με τον οποίο κάθε άνθρωπος αξιοποιεί τον ελεύθερο χρόνο του είναι διαφορετικός. Παρ' όλες, όμως, τις εύλογες διαφορές που οφείλονται στις ιδιαιτερότητες του καθενός, μπορούμε να προσδιορίσουμε ορισμένους ευχάριστους και ωφέλιμους τρόπους για την αξιοποίησή του. Πρέπει, λοιπόν, να χρησιμοποιείται για ανάπαυση. Η ανάπαυση, η χαλάρωση ηρεμούν το σώμα, αλλά και το πνεύμα. Δίνουν νέα δύναμη και αναπτερώνουν το ηθικό. Άλλωστε, ένα κουρασμένο και καταπονημένο σώμα δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ψυχαγωγία. Για το λόγο αυτό η ψυχική και πνευματική ευεξία εξαρτάται από τη σωματική. «Νους υγιής εν σώματι υγιεί» έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες.
 Ο ελεύθερος χρόνος πρέπει, επίσης, να είναι χρόνος περισυλλογής. Γιατί μια απλή προσπάθεια ενδοσκόπησης, απολογισμού, λειτουργεί καθησυχαστικά, καθαρτικά πολλές φορές, στη σημερινή αγχώδη εποχή μας. Διότι μπορεί η αργία και δίνει περιθώρια στον άνθρωπο γι' αυτή τη λίγη, αλλά απαραίτητη, ώρα αυτογνωσίας και λύτρωσης από πάθη και αγωνίες. Του προσφέρει όλα αυτά που χρειάζεται ούτως ώστε να μπορεί να συνεχίσει να εργάζεται και να προσφέρει στην οικογένεια αλλά και στον εαυτό του. Παράλληλα,για το σύγχρονο εργαζόμενο ο ελεύθερος χρόνος πρέπει, ακόμα, να θεωρείται ευκαιρία να αποδράσει από την πιεστική, τυποποιημένη και εξειδικευμένη εργασία του. Έτσι, θα μπορέσει να καλλιεργήσει και τις άλλες ανθρώπινες δυνατότητές του, που, λόγω των σύγχρονων συνθηκών εργασίας και διαβίωσης, κινδυνεύουν από ατροφία.
 Δυστυχώς, ο μέσος σύγχρονος άνθρωπος θεωρεί το χρόνο μετά την εργασία του «νεκρό» και το σύνηθες μέσο ψυχαγωγίας του είναι η τηλεθέαση. Η αλλαγή της αντίληψης αυτής, που θέλει τη δουλειά ως μοναδικό σκοπό της ζωής του ανθρώπου, καθώς και των συνηθειών που απορρέουν από αυτήν, είναι θέμα αγωγής. Όσο οι μαθητές στα σχολεία προετοιμάζονται για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία και μόνο, τόσο θα υπάρχουν γενιές και άνθρωποι που θα αντικρίζουν τον ελεύθερο χρόνο τους με συναισθήματα ενοχής και πλήξης, χωρίς δημιουργικότητα και ελευθερία. Είναι καιρός σε όλες της βαθμίδες της εκπαίδευσης και της αγωγής να διαδοθεί και να επικρατήσει η αντίληψη ότι αυτοσκοπός του ανθρώπου δεν είναι ο εξοντωτικός βιοπορισμός και η μανία για κοινωνική καταξίωση, αλλά η ολόπλευρη και εσωτερική του ολοκλήρωση μέσα από την εργασία, την ψυχαγωγία, τη διασκέδαση και την κάλυψη των ψυχοπνευματικών του αναγκών.
«Ελεύθερος Χρόνος», Σπ. Κούτρα
(Διασκευή)

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Α. Να γράψετε την περίληψη του κειμένου σε 100-120 λέξεις.
Μονάδες 25
Β1. «Η εργασία, όμως, όσο σπουδαία και αναγκαία κι αν είναι για τον άνθρωπο, δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός». Να εξηγήσετε και να σχολιάσετε την πιο πάνω άποψη του συγγραφέα.( παράγραφος)
Μονάδες 15

Β2. Να γράψετε την παράγραφο αφαιρώντας τα σχόλια.(« Ο ελεύθερος χρόνος πρέπει....κινδυνεύουν από ατροφία»).
Μονάδες 10


Β3. Να εντοπίσετε και να γράψετε τα δομικά μέρη της τρίτης (3ης) («Είναι αυταπόδεικτο γεγονός ότι … αλλά και πνευματικές») και πέμπτης (5ης) παραγράφου («Ο ελεύθερος χρόνος πρέπει….κινδυνεύουν από ατροφία.»).
Μονάδες 5
Β4. Να γράψετε από ένα ένα συνώνυμο για κάθε μια από τις πιο κάτω λέξεις, χωρίς να αλλάξετε το γραμματικό τύπο των λέξεων:
προσφέρω
ωφέλιμος
καταπονημένο
εργασίας
πλήξης
Μονάδες 5
Γ. Να αναπτύξετε το πιο κάτω θέμα σε 300 λέξεις.
«…η ύπαρξη ελεύθερου χρόνου και η ψυχαγωγία είναι πλέον βασικές ανάγκες του ανθρώπου που σχετίζονται με την ύπαρξή του· ανάγκες οι οποίες δεν είναι μόνο σωματικές, αλλά και πνευματικές...»
Με βάση την πιο πάνω άποψη, να αναπτύξετε την αξία του ελεύθερου χρόνου και της ψυχαγωγίας. Επίσης, να αναπτύξετε με ποιους τρόπους, κατά τη γνώμη σας, θα μπορούσαν οι νέοι να εκμεταλλευτούν ποιοτικά τον ελεύθερο τους χρόνο, ιδιαίτερα στη σύγχρονη εποχή, ώστε να ψυχαγωγηθούν πραγματικά; Να γράψετε τις απόψεις σας, υποθέτοντας ότι γράφετε ένα άρθρο για το περιοδικό της Σχολής σας
Μονάδες 40

1 σχόλιο:

  1. Καλησπέρα Αγαπητέ άτομα
    Είμαι ιδιαίτερα με ένα κεφάλαιο που θα χρησιμεύσει ως μια βοήθεια για τα άτομα ή τις επιχειρήσεις που έχουν ανάγκη από χρήματα.
    Εάν εσύ είσαι στεναχωρήθηκα για τα χρήματα που πήρα να επικοινωνήσετε μαζί μου για να πάρει ικανοποίηση.
    ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: geogialuiza@gmail.com
    Ευχαριστούμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου

Ι.Ε.Π.: Οι νέοι φάκελοι υλικού για Αρχαία Ελληνικά, Λογοτεχνία και Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Λυκείου