ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ: Το ντόπινγκ του καταναλωτισμού

Α. Μη Λογοτεχνικό κείμενο

Το ντόπινγκ του καταναλωτισμού

  Καθημερινός ενημερωτικός βομβαρδισμός για εβδομάδα εκπτώσεων, άνοιγμα καταστημάτων και την Κυριακή και συνεχή διαφημιστικά μηνύματα για καταναλωτικά αγαθά και προσφορές κάθε είδους. Ένα φαινόμενο που αιχμαλωτίζει το αγοραστικό κοινό στο πάθος της σπατάλης, ερεθίζοντας τις αγοραστικές του επιθυμίες και φενακίζοντάς το με διάφορα μέσα και τεχνικές, ώσπου το εγκλωβίζει σε έναν κυκεώνα άχρηστων και περιττών αγορών.

  Πράγματι, τα περισσότερα άτομα και κυρίως οι γυναίκες, που θεωρούνται καλύτεροι καταναλωτές, αδυνατούν να αντισταθούν στις πιέσεις, στα μέσα και στις τεχνικές που μετέρχονται οι διαφημιστές, οι οποίοι με ύπουλο και συνάμα διακριτικό τρόπο, πουλάνε όνειρα και κατασκευάζουν επιθυμίες, πετυχαίνοντας να ασκήσουν ψυχολογική πίεση στον καταναλωτή, αφού του προκαλούν «πλύση εγκεφάλου» και τον οδηγούν σε σύγχυση.

  Δεν είναι όμως μόνο τα διαφημιστικά κόλπα και οι τεχνικές υποβολής του υποσυνειδήτου που συντείνουν στην ενίσχυση αυτής της καταναλωτικής μανίας που διακρίνει τον σύγχρονο άνθρωπο, αλλά και η ανάγκη ορισμένων να γεμίσουν την άδεια τους ζωή, το εσωτερικό τους έλλειμμα  και το υπαρξιακό τους κενό με κάποια υποκατάστατα υλισμού. Είναι και μια ωνιομανία (ψυχαναγκαστική καταναλωτική συμπεριφορά) που οδηγεί σε έναν φαύλο κύκλο καταναλωτικής υστερίας και φρενίτιδας. Και δεν είναι τίποτε άλλο από μια εμμονή και μια εξάρτηση που οφείλεται εκτός των άλλων σε μια αίσθηση πλασματικής συναισθηματικής πληρότητας και εφήμερης ευτυχίας που επαναλαμβάνεται ασυνείδητα στο διηνεκές του χρόνου.

 Πρόσφατες έρευνες, έδειξαν πως η υπερκατανάλωση είναι μια εναλλακτική μέθοδος προκειμένου να υπερκεράσουμε τα βαθύτερα προβλήματά μας, ενώ τα υλικά αγαθά αποτελούν παρηγορητικά υποκατάστατα της πραγματικής ανάγκης μας για επικοινωνία και ουσιαστική επαφή. Το υπερκαταναλωτικό άτομο αντιμετωπίζει κάθε αγορά του σαν ένα βάλσαμο παρηγοριάς και ανακούφισης ή σαν τον καταλύτη της στρεσογόνου κατάστασης που βιώνει στην ανιαρή καθημερινότητά του. Γιατί, όντως, η «αγοραθεραπεία» προκαλεί μια έντονη και ηδονική ευφορία που ναρκώνει κάθε μηχανισμό αντίστασης στον άκρατο καταναλωτισμό.

  Επίσης, ξεγελιόμαστε πως η κατοχή υλικών αγαθών ενισχύει την αυτοεικόνα μας, καλύπτει την ανάγκη για επίδειξη και προσδιορίζει την κοινωνική μας ταυτότητα. Και ως μικρονοϊκοί αλαζόνες κατακλυζόμαστε από την ιδεοληψία πως η υπερβολική κατοχή υλικών αγαθών εξασφαλίζει την απόλυτη ευτυχία προσωπική και οικογενειακή προκαλώντας παράλληλα μια αίσθηση  υπεροχής έναντι αυτών που δεν διαθέτουν ισάξιο υλικό πλούτο και ανάλογη οικονομική ευχέρεια. […] Ωστόσο, οφείλουμε να ιεραρχήσουμε τις ανάγκες μας και να διακρίνουμε τις πραγματικές από τις πλασματικές, θέτοντας όρια στο αίσθημα ανικανοποίητου που μας διακρίνει.

Πετροπούλου Μ. εφημ. Το Βήμα, 2014, διασκευασμένο

 Δραστηριότητες

Α1. Για ποιους λόγους ενισχύεται ο καταναλωτισμός του σύγχρονου ανθρώπου; Με ποια τεκμήρια-παραδείγματα ενισχύει η αρθρογράφος την άποψή της;

Α2. α) Με ποιον τρόπο και μέσα πειθούς επέλεξε η συντάκτρια του κειμένου να υποστηρίξει τις θέσεις της; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας με αναφορές στο κείμενο.

β) Να δώσετε τον χαρακτηρισμό «Σωστό» ή «Λάθος», ανάλογα με το αν αποδίδουν το νόημα του κειμένου σωστά ή όχι, σε κάθε μία από τις διατυπώσεις που ακολουθούν.

                                                                                        

	Σωστό	Λάθος
1.      Οι γυναίκες θεωρούνται πιο επιρρεπείς στις διαφημιστικές πιέσεις.
2.      Η συνεχόμενη επιθυμία για απόκτηση υλικών αγαθών υποκρύπτει συναισθηματικά ελλείμματα.
3.      Η απόκτηση υλικών αγαθών συντελεί στην επίλυση των προβλημάτων που μπορεί να αντιμετωπίζει ένα άτομο.
4.      Η μεγαλύτερη κατοχή υλικών ενισχύει την αυτοαντίληψη των ανθρώπων.

Α3. Να δώσετε πλαγιότιτλους στο παραπάνω κείμενο και μετά να δώσετε έναν νέο τίτλο.

Α4. α) Να εντοπίσετε τα δομικά στοιχεία της τρίτης παραγράφου.

       β) Να εντοπίσετε τη συλλογιστική πορεία του κειμένου και να την αξιολογήσετε.

Α5. α) Να βρείτε από μία συνώνυμη λέξη για τις παρακάτω λέξεις του κειμένου: μετέρχονται, πλασματικής, εφήμερης, υπερκεράσουμε.

        β) Να εντοπίσετε τις διαρθρωτικές λέξεις της τελευταίας παραγράφου. Να επισημάνετε τι δηλώνουν και να τις αντικαταστήσουμε με άλλες συνώνυμές τους.

Α5. Με αφορμή το κείμενο που διαβάσατε παραπάνω, διαφωνείτε με την εντελώς αρνητική κριτική που ασκεί ο συγγραφέας στη διαφήμιση; Να γράψετε ένα άρθρο στο οποίο θα παρουσιάζετε τις θετικές πλευρές της σύγχρονης διαφήμισης και κυρίως της διαδικτυακής (200-250 λέξεις).